Een goede indruk maken

Douglas Harding   

Tegenwoordig hoor je vaak over de nood om je volledig bewust te worden hoe je overkomt bij andere mensen. Je komt zelfs groepen tegen die met opzet de kunst beoefenen van zelf-presentatie of projectie. Mijn eigen ervaring is nochtans dat er net behoefte is aan het tegenovergestelde en dat bezorgdheid over zelfprojectie ons grootste probleem is.

Als kind moest ik natuurlijk leren hoe mijn gedrag door anderen ervaren werd en hoe het constant aangepast moest worden als gevolg van hun reacties. Voor mezelf als eerste persoon was ik niet zo zeer in de wereld als dat de wereld in mij was, maar nog meer natuurlijk moest ik ontdekken dat dit helemaal niet was hoe de wereld mij zag. Als derde persoon was ik heel klein en lokaal en onbelangrijk. Mijn opgroeien was inderdaad in feite mijn op maat gesneden worden, mijn onvermijdelijk krimpen van kosmische afmetingen tot louter menselijke, naarmate ik langzaam en pijnlijk mezelf leerde zien zoals anderen mij zagen – of zoals ik vreesde of hoopte dat ze me zagen. Maar de tragedie was dat ik deze noodzakelijke les maar al te goed leerde en tegen de tijd dat ik de volwassenheid naderde was ik helemaal uit het oog verloren hoe het was om mezelf te zijn hier thuis, ongeprojecteerd vanuit dit Centrum. Ik was werkelijk excentrisch en Zelf-vervreemd geworden en dat maakte mijn leven tot een hel. Ik was het eens met de samenleving dat ik dat kleine, massieve, ondoorzichtige, afgesloten ding was dat zij zagen en niets anders. Zo werd ik in de praktijk mijn verschijning op (zowat) 2 meter. En ik was vastbesloten om Dat, waarvan dit een verschijning was, de centrale Realiteit op 0 meter, waar mijn talloze verschijningen uit voortkomen, over het hoofd te zien. Ik was ziek, een ziekte die des te ernstiger is omdat ze vrijwel universeel is, en des te verraderlijker omdat ze vrijwel onopgemerkt is.

Wanneer ik niet zie Wat ik werkelijk ben hier, voor mezelf, dan verspil ik onvermijdelijk veel tijd met me voor te stellen hoe ik lijk te zijn daarginds voor anderen, wat zij denken van mij, hoe ik overkom, welk gezicht ik hen toon. En mijn zelf-bezorgdheid, mijn gebrek aan oprechte belangstelling voor hen, mijn verlangen om een gunstige indruk te maken zijn genoeg om die indruk te verknoeien. Bovendien bepaalt dit mijn gedrag: mijn reacties worden klungelig en nerveus en het zelf dat ik toon wordt nog meer verknoeid. Ik ben me er heel bewust van dat ik slecht projecteer. De hele onderneming streeft haar doel pijnlijk voorbij.

Maar wanneer ik wel zie Wat ik werkelijk ben hier, voor mezelf, dan merk ik dat ik ophoud me zorgen te maken over hoe ik er uit zie van daarginds. Al wat me nu interesseert is wat ik echt vind, in plaats van wat ik me inbeeld: ik aanvaard mezelf precies zoals gegeven – als louter beschikbaarheid of lege ruimte – en anderen precies zoals gegeven – als de ruimte vullend met hun fascinerende vormen en kleuren en bewegingen en stemmen. Mijn nieuw-ontdekte aandacht voor en genieten van deze anderen, samen met mijn gebrek aan bezorgdheid over mezelf, verzekeren nu dat mijn reacties veel gevoeliger zullen zijn, snel, spontaan en (op lange termijn) gepast. De anderen worden zonder twijfel beter geholpen nu. Maar hoe ik bij hen in de smaak val is mijn zaak niet. Mijn zaak is welke indruk zij hier maken, en op Wie.

Het probleem van sociale relaties wordt opgelost door te zien Wie ik werkelijk ben. Bevredigende projectie gaat daarbuiten enkel door wanneer haar toegestaan wordt voor zichzelf te zorgen. En ik zorg voor haar eindeloos inventieve Bron precies hier. Dit is mijn eigen ervaring en ik betwijfel dat ik de uitzondering ben.

(Geschreven in december 1970)